Dagen zonder vlees, verpakkingen en afval: halfweg

De Dagen zonder vlees zijn ondertussen over halfweg en dus vond ik het tijd om eens te evalueren hoe dat hier zo gaat: ik probeer immers niet enkel te letten op het vleesloze aspect, maar ook op de drie extra uitdagingen.

Dagen zonder… vlees

Aangezien ik sowieso meer dan de helft van de tijd vegetarisch eet, leek 46 dagen mij op voorhand niet echt problematisch en dat blijkt het ook niet te zijn. Op één bolletje na zijn ze tot nu toe allemaal mooi groen ingekleurd. En vooral: daar waar ik vorig jaar af en toe moeite moest doen (bijvoorbeeld een goestingske in kip onderdrukken), gaat het nu vanzelf. Hoera!

Dagen zonder vlees tussenstand (Le petit requin)

Die enige dag waarop ik vlees at, was bij vrienden thuis, omdat ik niemand wil verplichten om nu anders te koken dan tijdens de rest van het jaar. Bij mijn ouders, waar we meestal vlees eten, kookten Johan en ik gewoon zelf.
Johan doet dit jaar trouwens voor het eerst mee: de eerste dag was hij vergeten dat het begonnen was, maar sindsdien gaat hij op het werk ’s middags steevast voor de vegetarische schotel. Nog meer hoera!

Dagen zonder… uit-het-seizoen-groenten

(ok, dit bekt niet zo goed, maar bear with me for the sake of consistente titelkes aub)

Meer seizoensgroenten (Dagen zonder vlees)

Even een korte zijstap over wanneer ik een bolletje ingekleurd heb:

  • enkel lokale seizoensgroenten
  • enkel lokale seizoensgroenten en minder dan de helft van de gegeten groenten zijn van tropische afkomst

Die tropische vruchten en groenten vond ik een lastige: ginder zijn ze namelijk wel in het seizoen 😉 , maar qua verplaatsing kan je het niet bepaald ecologisch noemen natuurlijk. Uiteindelijk ben ik dus voor een verhoudingsgewijze inkleuring gegaan: de tofu met wortels, maar vooral veel limoen leverde geen bolletje op; de dag waarop ik ’s middags guacamole op mijn brood smeerde, maar ’s avonds schorseneren en champignons at wél.

Op voorhand dacht ik dat dit best wel goed zou meevallen, want “ik let daar toch al op”. Mja, niet zo hard als ik dacht blijkbaar, want ik haal net niet de helft van het aantal dagen. Het is zeker niet zo dat niet-seizoensgroenten overwegen, maar een kerstomaatje in een slaatje of een paprika in een warme maaltijd (bijvoorbeeld in deze voor het overige seizoensgerichte zuurkoolschotel) sluipt er nog net iets te makkelijk in. Of dan denk ik keigoed bezig te zijn, maar vergeet ik de seizoenskalender (die hangt nochtans aan onze frigo) te checken, waardoor ik bloemkool verkeerdelijk als wintergroente beoordeel… Werk aan de winkel dus om daar nog consistenter aandacht voor te hebben!

Gemüse Saisontabelle Schweiz (WWF)

Verschenen onder andere wel volledig goedgekeurd op ons bord:

  • Quiches: met wortelen, met witloof, met prei…
  • Soep: met champignons, met witloof, met pompoen en boerenkool…
  • Salade met geroosterde biet, pompoen en witloof
  • Risotto met schorseneren en champignons
  • Fusilli met pompoen en boerenkool
  • Tagliatelle met prei en champignons
  • Penne met spruitjes, pompoen en rode ui

Spruitjesschotel (The pioneer woman)

Dagen zonder… voedselverspilling

Minder voedselverspilling (Dagen zonder vlees)

Op voorhand was ik ervan overtuigd dat dit geen probleem ging vormen en hoewel we zeker geen foutloos parcours reden, valt de hoeveelheid voedsel die in de vuilbak verdween inderdaad mee:

  • een half potje vervallen currypasta (te lang in de frigo laten staan)
  • half potje room (blijkbaar onstabiel in de frigo gezet, waardoor de inhoud i.p.v. in de soep all over de frigo belandde…)
  • twee belegde boterhammen (ons bezoek nam dit mee voor tijdens het skiën, maar at het niet op en ik lust geen salami)
  • drie volledig verfrommelde druiven
  • twee falafelballetjes (ze smaakten ronduit vies, terwijl ze voor het invriezen wél lekker waren. Ik hoop maar dat de nog ingevroren porties niet ook om zeep zijn)

Nog iets meer opletten dus, maar voor de rest doen we vooral verder zoals we bezig zijn:

  • groentenrestjes vriezen we in om later in soep te gooien: vb. sla die net iets te verlept is om nog zo te eten, groen van prei…
  • restjes bladerdeeg van een quichebodem (die bodems zijn altijd net iets te groot voor onze vorm) gaan ook de diepvries in: na een tijdje hebben we genoeg voor een volledige bodem of maken we er zelf videetjes van voor bij vol-au-vent
  • restjes van pesto, kruiden, wijn… vriezen we (in ijsblokjesvormen) in
  • fruit dat op het randje is, zwieren we in havermout
  • brood dat net iets te uitgedroogd is, wordt een croque monsieur (of vriezen we in voor het dat stadium bereikt)
  • een restje pasta of rijst gooien we de dag erna in een salade
  • een restje choco “weken” we met warme melk: wij chocomelk en de pot meteen proper genoeg om richting glasbak te mogen
  • vervallen producten gooien we nooit weg zonder te proeven of te ruiken: ik at gisteren nog een potje yoghurt dat zogezegd al anderhalve week vervallen was en dat smaakte nog even goed (en ik weet het: idealiter eten we alles op vóór het vervalt, maar die perfectie is nu eenmaal niet altijd realistisch)
Le petit requin
Daarnaast zou het tof zijn om, net zoals bij mijn ouders thuis, ergens in de buurt beesten te hebben aan wie we echt groenafval (aardappelschillen e.d.) zouden kunnen geven. Al is er hier tenminste wel een aparte GFT-afhaling; in Brussel moest dat alles bij het gewoon huisafval (aaaargh)

Al begint het natuurlijk al bij het winkelen:

  • op voorhand een boodschappenlijstje maken en thuis al de voorraden controleren
  • niet per se de producten kopen met de langste houdbaarheidsdatum: als ik bijvoorbeeld weet dat ik room meteen al ’s avonds ga gebruiken, neem ik het potje dat het snelste vervalt
  • niet neerkijken op groenten en fruit “met een hoek af”: courgettes zijn bijvoorbeeld vrij fragiel en hebben dus al wel vaker wat plekjes, maar  – opnieuw –  als ik die toch de dag zelf of een dag later ga klaarmaken, dan maakt dat dus echt niets uit

Dagen zonder… verpakkingen

Minder verpakkingen (Dagen zonder vlees)

Tja, en dan komen we bij wat ik op voorhand slecht inschatte en dat ook blijkt te zijn. Ik heb wel strenger geteld dan DZV voorschrijft: bij hen mag je een bolletje inkleuren als je geen verpakking KOCHT, maar dat vind ik quatsch 🙂 . In dat geval zou ik namelijk twee keer per week geen bolletje mogen kleuren, omdat ik naar de winkel gegaan ben en de rest van de tijd ben ik zogezegd keigoed bezig. Tegelijk is elke dag dat ik EET uit een verpakking ook wel heel streng, want ik drink bijvoorbeeld elke morgen een tas thee. Losse thee, dat wel, maar die zit natuurlijk ook in een zakje… Ik heb dus een bolletje gekleurd als ik die dag geen verpakking WEGGOOIDE: die thee – maar ook pasta of rijst -, tellen dus niet bij elke tas of portie mee, maar enkel als het pak op is. En zo krijg ik meteen een overzicht van hoe vaak ik groenten en dergelijke eet die verpakt zijn in plastic.

En dat is dus bedroevend vaak: sowieso heb ik het heel lastig met de keuze tussen bio en verpakking, want het blijkt (hier in de buurt alleszins) onmogelijk om de combinatie van die twee te vinden. Normaalgezien gaat mijn voorkeur dan naar bio, ten koste van de verpakkingen. Tijdens deze Dagen zonder Vlees heb ik er op gelet – ik geef toe, niet altijd -, maar ook wanneer ik niet-biologische groenten wil kopen, is het resultaat vaak om te bleiten: van verschillende groenten bestaat er gewoon geen onverpakt alternatief! De boerderij hier vlak bij ons heeft jammer genoeg enkel (niet bio) wortelen, aardappelen en appels; niet bepaald genoeg variatie dus om daar naar over te schakelen.

Le petit requin
Deze supermarkt doet het iets beter dan onze reguliere, maar ligt jammer genoeg ook een pak verder. Goed voor af en toe dus, maar te tijdsintensief om daar altijd onze boodschappen te doen.

Daarnaast moet ik toegeven dat ik mij de laatste weken teveel heb laten gaan in snoeperij (stress en boefen, dat is jammer genoeg een niet kapot te krijgen alliantie hier). En ja, een chocolaatje hier, een cupcake daar… dat zit natuurlijk allemaal verpakt, waardoor ook dagen waarop ik onverpakt kookte, toch geen bolletje verdienden.

Gelukkig was het niet allemaal negatief, zo ging ik het voor het eerst naar een verpakkingsvrije winkel. Ik kocht er dit keer enkel zonnebloem- en pompoenpitten, maar ga er in de toekomst zeker nog langs voor o.a. zout, zaden en pasta (al hoop ik dat ze heel snel ook volkorenpasta in hun aanbod opnemen, want dat eten we vaker dan de witte variant).

Verpakkingsvrij winkelen (Le petit requin)

Daarnaast lette ik er ook voor het eerst op om niet alleen onze eigen grote zakken mee te nemen naar de winkel (al jaren een evidentie), maar ook aparte, kleine zakjes voor champignons. Die kunnen we namelijk los kopen (een van de weinige hoeraatjes voor de supermarkt in deze), maar ja, je smijt zo’n champignons niet los tussen de appels en wortels als je geen puree wilt hebben tegen dat je thuis komt, waardoor ik tot nu toe daarvoor wel een papieren zakje (met plastic venstertje, bah!) nam. Bij deze is dus hopelijk een goede gewoonte gestart!

Conclusie halfweg

Er kan nog veel beter, maar echt slecht zijn we niet bezig. Op twee van de vier gebieden doen we het heel goed (vlees en verspilling), bij de seizoensgroenten moeten we onze aandacht er wat meer bijhouden, maar vooral bij de verpakkingen is er nog werk aan de winkel! En dan bedoel ik zowel bij ons persoonlijk als bij de winkels, want verdoeme toch, stopt eens met alles in plastiekskes te steken!

25 reacties

  1. Die verpakkingen zijn echt hél! Ik probeer altijd mijn herbruikbare zakjes mee te nemen naar de winkel, maar het aanbod aan niet-verpakte groenten en fruit is gewoon bedroevend (en is dan nog eens vooral het exotische fruit, lijkt me). Alle andere etenswaren zijn al helemaal een ramp. Ik heb zeker een kwartier staan ijsberen voor de yoghurt- en dessertjesafdeling (goestingskes-alarm!) op zoek naar het minst-slechte alternatief:
    – Glazen potjes? heel beperkte keuze + tenzij je het upcycled best nog CO2-intensief in verhouding tot de inhoud.
    – grote verpakkingen? dan riskeer ik ofwel de hele pot ineens op te eten, ofwel de helft net iets te lang te vergeten en vervolgens in de vuilbak te zien verdwijnen
    Dus uiteindelijk maar voor de standaard gegaan en mezelf voorgenomen dat ik sommige dingen in de toekomst misschien beter zelf maak als ik afval (en E-nummers) wil vermijden…

    • Zelf maken is inderdaad vaak de beste oplossing! Alleen vraagt dat allemaal ook weer tijd en dat houdt mij toch vaak nog tegen. Wij maken al zelf brood, broodbeleg zoals hummus e.d., meestal zelf choco en confituur… Maar bijvoorbeeld pasta, daar vind ik echt de moed nog niet voor. Misschien ooit 🙂

  2. Wow, zo te zien ben je goed bezig! Ik probeer er ook hard op te letten dat we een beetje nadenken over onze menu en over wat er in de ijskast staat, zodat we zo weinig mogelijk moeten weggooien. We hebben alleszins al ferme vooruitgang gemaakt sinds we gingen samenwonen, dus we doen op dat elan verder :-).

    • Hihi, grappig dat samenwonen daar bij geholpen heeft! Ik gooide bij mijn ouders vroeger ook wel al makkelijker iets weg, maar omdat dat daar aan de schapen gegeven werd, voelde dat toch net iets minder aan als verspilling (hoewel het dat natuurlijk eigenlijk wel was).

  3. Dagen zonder vlees vind ik ook helemaal niet zo moeilijk. Maar de voedselverspilling en de verpakkingen tegengaan, dat is hier toch een serieus paar andere mouwen. Het lukt ons nog niet zo goed als jij, helaas…

  4. Goed bezig Haaike! En zo bewust bezig zijn is al de belangrijkste stap, toch?
    En verpakkingen vind ik ook #@%&* moeilijk!

  5. Amai, mijn mond valt hier even open. Wat ben je goed bezig! Uiteraard kan alles altijd beter, maar hé hallo, je hebt ook nog een leven naast al deze dingen, toch? Als je je fulltime moest bezighouden met eten halen in zesentachtig verschillende winkels etc, dan was je verpakkingsuitdaging misschien (!) haalbaar … Voor nu doe je toch al ontzettend hard je best, lijkt me zo.
    Ik sta vooral vol bewondering ook voor hoe weinig jullie weggooien. Ik wil dat al eeuwen geregeld krijgen hier, maar het wil maar niet lukken. Je kleine tips klinken wel heel interessant … ! Het is alleen jammer dat mijn man zo weinig lust; ofwel moet ik dus kiezen om altijd maar hetzelfde te eten (een week lang hetzelfde broodbeleg ofzo), wat ik dus vreselijk vind. En als ik toch eens wat variatie wil, dan blijft er altijd te veel over waarmee ik me geen blijf meer weet en wat uiteindelijk dan toch de vuilnisbak in belandt. Moeilijk, moeilijk … Maar goed, je geeft me toch weer een boost om er meer bij stil te staan en naar oplossingen te zoeken. Bedankt!

    • Merci! Je hebt inderdaad gelijk dat er grenzen zijn aan hoeveel tijd een mens daarin kan steken 🙂
      Misschien kan de diepvries wel helpen om wat variatie in je broodbeleg te krijgen? Dingen als hummus ofzo vriezen wij soms gewoon in (al klaargemaakt of we koken een grote hoeveelheid kikkererwten en vriezen die in, zodat we ze nadien in kleine porties tot hummus kunnen verwerken). Of hesp en salami bijvoorbeeld, dat at Johan vroeger al wel eens, maar ik niet. Om te vermijden dat hij enkel dat moest eten, verwerkten we dat deels in andere gerechten (hesp in macaroni, salami op een pizza…).

  6. Herkenbaar! Helemaal geen afval lijkt me onrealistisch maar ik zou de inhoud van onze afvalcontainer toch ook wel wat willen zien verminderen. Ik vergat nogal eens mijn DZV-kalender in te vullen, maar in de praktijk is eten kopen = eten in wegwerpverpakking kopen (buiten dan die ene keer dat ik in de verpakkingsvrije winkel geraakte). Maar bewustzijn is ook al veel, he, en minder afval kan zeker wel voor wie er op let. En hoe meer consumenten aandacht hebben voor dit thema, hoe meer supermarkten er ook rekening mee gaan houden.

    • Ik hoop het zo dat het supermarkten aanzet om daar meer rekening mee te houden! Geen afval meer lijkt mij inderdaad ook moeilijk, maar op zijn minst bij groenten en fruit zou dat eigenlijk toch geen issue mogen zijn.

  7. Knap dat je je vorderingen zo grondig neerpent. Zelf maakte ik onlangs een inventaris van vrijwel alle ingrediënten die ik in huis heb. Vermits die op verschillende plekken bewaard worden was ik het overzicht een beetje kwijt en ik vind het super jammer wanneer ik iets moet wegsmijten omdat het niet meer eetbaar is.

    Zo zou ik momenteel een recept moeten zoeken met cottage cheese. Dat pakje is vervallen maar vermits er ’ten minste’ houdbaar tot op staat kan ik het misschien nog wel verwerken wanneer ik dat snel genoeg doe. Misschien moet ik Meneer Google maar is om hulp vragen.

    • Misschien de cottage cheese verwerken tot een kaassaus voor bij pasta ofzo? 🙂

      Ik denk wel niet dat ik na DZV alles zo grondig ga blijven bijhouden: ’t is op zich wel heel nuttig om te beseffen hoe goed/slecht je het doet, maar ’t vraagt toch wel wat tijd en aandacht om dat dagdagelijks te doen. Misschien doe ik het 2x per jaar ofzo om te zien of de bewustwording ook echt effect gehad heeft 🙂

  8. Oh, dat “restje choco “weken” met warme melk” doe ik ook altijd. Allez, met de restjes die nog in de Vitamix hangen als ik net een verse portie heb gemaakt. Suuuuperlekker 🙂

    Zo lastig dat je zo moeilijk aan onverpakte groenten geraakt. Hier blijven op dat vlak enkel de champignons een probleem, maar ik ga binnenkort eens vragen in de boerderij of ze echt niet aan losse champignons kunnen geraken. Ons vuilbakemmertje is sinds dagen zonder vlees alleszins nog maar 1 keer volledig volgeraakt, dus het gaat toch minder slecht dan gevreesd. Maar ik heb dan ook opvallend weinig gegeten de laatste weken, dat helpt :p

    • ’t Is zeker niet zo dat ik géén onverpakte groenten kan kopen, maar dat zijn dan altijd niet-bio groenten en dat blijft hier toch een moeilijke afweging. Maar i.p.v. daarover te zagen zou ik beter eens opzoeken of er onderzoek bestaat naar wat het meest milieubelastend is: de pesticiden e.d. die bij niet-bio gebruikt worden, of de verpakking die bij bio gebruikt wordt…

      Als we zelf choco maken met jouw recept, komen we trouwens niet eens toe aan de melkoplossing, dan lekken we de potten gewoon uit :p Maar af en toe komt er hier nog wel gekochte choco binnen en dan is dat inderdaad wel wreed gemakkelijk he.

  9. Wat doe je dat fantastisch! Alle bolletjes kunnen aankruisen lijkt me gewoon onbegonnen werk. Ik sta ook vaak te twijfelen tussen bio verpakt of niet bio, onverpakt. Je bokalen zijn in elk geval een vrolijk zicht!

  10. Amai, zo goe bezig zeg!
    En meteen ook twee nieuwe dingen geleerd: dat het groen van prei ook in de soep kan en dat je een chocopot kunt kuisen met warme melk. Super zeg!

  11. Jullie vriezen écht wel veel in – ik dacht dat ik nog vrij goed bezig was maar jullie gaan nog een stapje verder. Het kan dus beter. Ik gooi nog te veel groenteresten weg waarvan ik denk, “meh, dat gaat toch niet meer smaken en ’t is niet genoeg voor soep” maar idd invriezen om dan later met alle restjes samen soep van te maken… ge moet er maar aan denken! Goe bezig hoor!!
    Stress & boefen, dat ken ik… (roloog) Irritant hé al die voorverpakte groenten. Zelfs bij de buurderij (waarvan mijn bedoeling was om niet enkel biologisch te eten maar ook ecologisch omdat het van boerderijen in de buurt is) pakken ze de soorten groenten in plastic zakjes in zodat ze makkelijk de porties van 250 of 500g kunnen meegeven, wat ik wel begrijp. Er is één boerderij die composteerbare zakjes gebruikt, dat vind ik super want die kan ik in ons gft-bakje gebruiken. Ze zeggen dan wel dat we die plastic zakjes mogen terugbrengen voor hergebruik maar dat zijn van die domme diepvrieszakjes en ik vind dat precies zo onhygiënisch. Ik weet hoe chaotisch ik kook en waarin die plastic zakjes belanden als ik aan het koken ben, dus vandaar… Er is nog verbetering mogelijk!

    • Jammer inderdaad dat alles nog in plastic zakjes verpakt wordt. Want ook al is het niet onlogisch om kleinere hoeveelheden apart te doen, het zou toch in bijvoorbeeld papieren zakjes kunnen he? Wel keigoed van die ene boerderij dat ze composteerbare zakjes gebruikt; hopelijk volgt de rest op een gegeven moment dat voorbeeld!

  12. Wauw, zeker niet slecht bezig! Leuk dat Johan ook meedoet.
    Een heel inspirerende blogpost, hier zijn we helaas niet zo goed bezig wat de drie extra uitdagingen betreft. Ik doe wel m’n best, maar ik heb me te veel gefocust op die variatie-uitdaging denk ik 🙂

    • Dat is dan ook geen simpele uitdaging he! Wij eten best wel gevarieerd vind ik, maar zo lang aan een stuk nooit kunnen terugvallen op iets gekends, dat zou hier ook serieus wat inspanning vragen!

  13. Jullie zijn goed bezig zeg, amai!

    Die verpakkingen.. In Ierland zijn plastic zakjes bij wet verboden en zelfs hier is het om te huilen als je op zoek gaat naar verpakkingloos voedsel. De groenten worden in erg kleine porties verpakt (patatten kun je zelfs kopen per 4 op een schaaltje) en rond zo goed als alles is er plastic. De enige dagen zonder verpakkingen zijn die waarop ik enkel restjes klaar maak…

    Voor voedselverspilling is de diepvries ook bij ons de redder in nood. Drie restjes zijn goed voor één nieuwe maaltijd en dus -hoera- een keertje niet moeten koken. De patatjesoverschot wordt ’s avonds gebakken voor bij de boterham. En manlief helpt ook, want die vind het helemaal niet erg als er ’s avonds nog een overschotje is 😉

    • Haha, ik heb met Johan ook zo’n overschotjeseter in huis 😉

      Wel keigoed dat plastic zakjes in Ierland verboden zijn (al klinkt het dan voor de rest niet zo goed verpakkingsgewijs). Hier zijn er nog altijd zo van die prullezakjes te krijgen die na 1x gebruiken al uit elkaar hangen. Er zijn ook wel deftige goede zakken te krijgen natuurlijk, maar toch, dat die kleine plastic zakjes ook nog altijd – en dan nog gratis – beschikbaar zijn, ik snap het niet…