De boeken van mei 2018

Mei werd een bibliotheekboekenmaand met drie boeken die ik uit / via de Zentralbibliothek Zürich leende en twee boeken uit de bibliotheek van Haaltert. Ik was immers het weekend voor en na de steenkapcursus in België en kon er dus van profiteren om nog eens mijn slag te slaan in een Nederlandstalige bib 😉

Richard Sennett, The Culture of the New Capitalism

Het was mijn psy die mij dit boek aanraadde, aangezien werk regelmatig een rol speelt in onze gesprekken (boehoe voor een systeem waarbij je elk kwartier moet opschrijven wat je gedaan hebt, zeker voor een perfectionist als ik…). Socioloog Richard Sennett beschrijft in dit boek de evolutie van het kapitalisme, van de industriële naar de globale vorm: waar een werknemer vroeger vooral beoordeeld werd op resultaten en vakmanschap telt nu in de eerste plaats iemands potentieel (ofte: je moet je blijven bewijzen). Ook wisselen mensen vandaag veel vaker van job, terwijl het vroeger veel evidenter was een hele carrière binnen een en hetzelfde bedrijf te blijven. Niet elke mens kan echter even goed om met de onstabiliteit die dat met zich meebrengt.

Judgments about potential ability are much more personal in character than judgements of achievement. An achievement compounds social and economic circumstances, fortune and chance, with self. Potential ability focuses only on the self. The statement “wou lack potential” is much more devastating than “you messed up”. It makes a more fundamental claim about who you are.

Daarnaast vond ik ook het hoofdstuk over de “mogelijkheid” van aankopen heel interessant, waarbij Sennett meent dat we dingen vaak kopen omwille van de mogelijkheden die ze in zich dragen.

Potency is something we can buy […]. A commonplace in the electronics industry is that ordinary consumers buy equipment whose capabilities they will never use: memory hard-drives which can store four hundred books, though most people will store at best a few hundred pages of letters, or software programs which sit unopened on the computer. The behavior of these punters parallels that of buyers of super-fast sports cars who mostly crawl in bumper-to-bumper traffic, or of the owners of the infamous SUV machines meant for desert navigation used mostly to shepherd children to and from school. These are al consumers of potency. 

Ondanks dat ik bij een paar stukken in het boek maar moeilijk mijn aandacht kon houden (wanneer de auteur branding en politiek vergelijkt bijvoorbeeld) en het door het academische taalgebruik niet altijd even vlot las, was het zeker interessant om te lezen.

Philippe Claudelt, Les Âmes grises

Nadat ik in de afgelopen jaren van Philippe Claudel al La petite fille de monsieur Linh en Meuse l’oubli las, zorgde de Zürich book club voor mijn derde – en mooiste – leeservaring van deze auteur. Les âmes grises speelt zich af in een Noord-Frans dorpje in 1917, dat – omdat de fabriek in het dorp bemand moet blijven – op het eerste zicht weinig te lijden heeft onder de oorlog die zich nochtans vlakbij afspeelt. Het verhaal wordt daarentegen opgehangen aan de moord op een tienjarig meisje en de verteller begeleidt je als lezer doorheen de zoektocht naar de moordenaar, weliswaar zonder dat het boek een whodunit wordt.

On sait toujours ce que les autres sont pour nous, mais on ne sait jamais ce que nous sommes pour les autres.

Het is een aangrijpend boek over het verlies van liefde en van schoonheid, over de dood en hoe die de levenden achterlaat als minder dan ze ervoor waren, omdat een stukje van jezelf verdwijnt samen met degene die je verliest. De oorlog speelt op de achtergrond als een perfecte metafoor en maakt het in die zin toch een – atypisch, maar fantastisch – oorlogsverhaal. Of, zoals ik het op Goodreads kort verwoordde: “Ik ga naar Where the wild roses grow van Nick Cave luisteren nu… Ofwel komen daardoor de wachtende tranen naar buiten, ofwel verdwijnen ze, omdat een ander ze weent. Merci Claudel, om mij op de mooiste manier pijn te doen.”

Anuschka Rees, The Curated Closet

Een aantal jaar geleden ontdekte ik toevallig de blog van Anuschka Rees en aangezien ik er toen een aantal inspirerende teksten las over het verbeteren – en en passant ook minimaliseren – van je kleerkast, wilde ik haar boek ook wel lezen. Kleding is voor mij weliswaar een pak minder belangrijk dan het voor haar lijkt te zijn, maar dat neemt niet weg dat ze een verfrissende en interessante aanpak heeft: op zoek gaan naar je eigen stijl aan de hand van wat je mooi vindt en hoe je levensstijl er uit ziet i.p.v. je te baseren op lichaamstypes, de huidige mode of de hipste en duurste merken.

As a result, the online world is so saturated with ads and brand messages, it’s impossible to escape. And so most of us spend our days surrounded by pretty pictures of stuff and glamorous people talking about that stuff. Every day, we see fashion bloggers and Instagrammers buying more and more, without thinking about it too much. And even if at first we think, “What, you bought another pair of leopard heels?!” over time that constant exposure changes our own perception of what’s normal and we ourselves get used to buying more and more without thinking about it too much. Flash sales, two-for-one deals, and constantly changing collections teach us to make fast decisions. Being less selective becomes the new normal.

Haar proces is duidelijk gestructureerd (hoera voor lijstjes en boomdiagrammen 😉 ), maar wel zeer – om niet te zeggen te – uitgebreid. Hoewel er veel beelden in het boek staan, hadden dat er gerust nog meer mogen zijn: o.a. wanneer ze het heeft over “stevige, goede naden”, zou een detailfoto van een slechte en een goede naad meer hebben kunnen verduidelijken dan tekst dat kan. Ook het hoofdstuk “duurzaamheid” had nog uitgebreider gemogen, maar het is al goed dat het er überhaupt inzit (en wie haar hele filosofie volgt, zal sowieso al een duurzamere – want minder gevulde – kleerkast krijgen). Al bij al een inhoudelijk interessant boek, dat weliswaar vrij veel herhaalt van wat ook op haar blog te vinden is.

Pedro Brugada, Ons hart. Gebruiksaanwijzing en onderhoudsboekje

Nadat mijn grootmoeder vorig jaar een hartaanval kreeg, belandde dit boek van hartspecialist Brugada op haar tafel. Ik begon er toen in te lezen, maar kon het niet uitlezen. In de bib bleek het sindsdien, telkens ik in België was, uitgeleend of gereserveerd. Tot eind mei dus 🙂

Het volstaat niet om roestplekken te overschilderen en je kar in de was te zetten. Wat onder de motorkap zit, verdient veel meer aandacht. Want inderdaad, we bekommeren ons vooral om de uiterlijke tekenen van verval – we haten het dat we verrimpelen, levervlekken krijgen, uitzakken en kaal worden – en vergeten dat onze binnenkant net zo goed veroudert. Bottom line: mensen worden vanzelf ouder als hun niets overkomt, maar ze blijven niet vanzelf gezond.

De inleiding, die het levensverhaal van Brugada vertelt, was wat mij betreft niet echt nodig, maar was tegelijk ook niet storend. Daarna gaat hij in op de verschillende hartziektes in een hoofdstuk dat je bij momenten wat doet duizelen omdat er zo veel instaat – zowel veel informatie per ziekte als veel ziektes an sich. Verder in het boek gaat het over behandelmethodes en – nog belangrijker – preventie van hartziektes.

De natuur heeft ervoor gezorgd dat we honger krijgen en eten lekker vinden, zodat we zeker voldoende gemotiveerd zouden zijn om ons straalkacheltje brandend te houden. Iets lekker vinden is een vorm van genot, en genot heeft met emotie te maken. Daardoor is eten, zonder dat we het altijd beseffen, een emotioneel en psychologisch zwaarbeladen aangelegenheid. Geen wonder dat mensen met emotionele problemen als compensatie, straf of beloning vaak abnormaal gaan eten: ze krijgen vreetbuien, worden anorectisch of gaan aan de drank. Eten vult niet alleen de gaten in onze buik, maar ook die in onze hersenen.

Hoewel die tips in zekere zin vanzelfsprekend waren, confronteerden ze mij toch met een paar slechte gewoontes (hoezo, ik eet teveel suiker…). Een interessant, vlot geschreven boek – iets wat gezien het onderwerp niet evident is – en nuttig voor zowel gezonde mensen als hartlijders. Moest ik ooit met een hartziekte geconfronteerd worden, zie ik mij zeker teruggrijpen naar dit boek om het betreffende hoofdstuk nog eens te lezen (nu was het bij momenten zoveel info dat het moeilijk was om alles te onthouden 🙂 ).

[…] het belang van beweging en sport om ziekten te voorkomen, vroeg aan het licht te brengen – wie vooral in zijn luie stoel blijft zitten, merkt niet hoe hij langzaam aftakelt – en zelfs om ziekten te bestrijden, kan niet genoeg worden benadrukt. Als je nooit sport, dan kun je ook niet doodvallen tijdens het sporten, maar is het risico dat je sowieso vroegtijdig doodvalt ettelijke malen groter dan voor sporters.

Wim Oosterlinck, Ik wilde geen kinderen (en nu heb ik er twee)

De mens achter “de radiopresentator Wim Oosterlinck” wilde blijkbaar eerst geen kinderen, maar heeft er nu toch twee. Voldoende om dit boek mee te nemen uit de bib, want – zoals wie hier al langer meeleest, waarschijnlijk wel weet – ook hier was de kindervraag niet makkelijk beantwoord. Jammer genoeg sluit het boek veel te weinig aan bij de titel, die, bij mij toch, de indruk wekt dat het gaat over twijfels over het ouderschap, over al dan niet kinderen willen… Blijkt dat hele vraagstuk in twee pagina’s beschreven te worden en neer te komen op “ik wilde eerst averechts doen en dus wilde ik geen kinderen en toen kreeg ik een vriendin en waren er vrienden met kinderen en wilde ik er wel”…
Dat neemt niet weg dat het best wel een grappig boek is, dat mij bij momenten deed denken aan de – weliswaar nog leukere – boekjes van Wouter Deprez. Wie echter op zoek is naar een boek over twijfels over ouderschap, laat dit best in de rekken staan 🙂

Bron afbeeldingen: Goodreads