Gelezen in maart 2015

Na de twee boeken van februari, schoot het aantal deze maand terug de hoogte in met zes boeken. Het hadden er nog meer kunnen worden, had ik op het einde van de maand niet beslist om tegelijkertijd te proberen starten in Une saison en enfer van Rimbaud en Chuum zum Gluube van Edith Kammer. Geen idee wat er scheelde, maar ik geraakte al niet eens door de inleiding op Rimbaud, de tekst wilde maar niet doordringen. Dat combineren met Zwitsersduits, wat ook serieus zwoegen is, haalde mijn leesgoesting en -ritme eventjes onderuit. Rimbaud vloog dus terug de kast in, Verhulst kwam eruit met De laatste liefde van mijn moeder en zo kon april toch goed van start gaan. Maar bon, dit ging over maart!

Ik deed ondertussen een extra check van mijn boeken voor de Verbeelding book challenge, voornamelijk om te zien welke een prijs wonnen. Daarbij ontdekte ik echter ook dat De Stad der Blinden verfilmd is en besefte ik dat Walking dead ook past als boek waar een televisieserie op is gebaseerd. Jeeej 😉 Tegelijk haalde ik echter De lessen van burn-out weg van het puntje “gebaseerd op waargebeurde feiten”, want tja, elk non-fictieboek zou daar dan onder vallen, dus het moet toch wel fictie zijn, denk ik. Vind ik.
Qua prijzen beperkte ik mij uiteindelijk tot de “grote”, want Bart Moeyaert won met Broere bijvoorbeeld de Woutertje Pieterse Prijs; heel tof natuurlijk, maar als ik elke mogelijke prijs moet gaan bijhouden, dan staat straks 75% van mijn gelezen boeken onder dat puntje 🙂
In totaal kan ik al 19 van de 30 puntjes schrappen, dus een mooi resultaat na drie maanden, al zeg ik het zelf. Idealiter heb ik onder elk puntje een ander boek staan, maar of dat lukt zie ik wel tegen het einde van het jaar.
Tips zijn altijd welkom, zeker voor de nog lege puntjes, maar ook voor de rest; een mens kan namelijk nooit teveel lezen!

Fjodor Dostojewski, Misdaad en straf

Deze kloefer van meer dan 600 bladzijden kreeg ik als nieuwjaarscadeau van Johan (een op voorhand afgesproken boekencadeau, waarbij we elkaar twee boeken gaven, eentje nieuw en eentje uit de kast).
Het verhaal gaat over Rodion Romanovitsj Raskolnikov, die een roofmoord pleegt op een oude vrouw. Dostojewski schetst een indringend beeld van een mens, die in conflict raakt met zichzelf, want hoewel Raskolnikov zichzelf aanvankelijk verheven ziet boven andere mensen en de moord dus beschouwt als zijn recht, wordt hij uiteindelijk toch verteerd door schuldgevoelens. Je werpt als lezer een blik in het hoofd van iemand die eigenlijk altijd heel normaal en stabiel leek, maar het ergste doet wat een mens kan doen en dan moet leren omgaan met wat hij gedaan heeft. Je krijgt inzicht in hoe het eigen schuldbewustzijn een mens zwaarder kan straffen dan welke legale straf ook. Je beseft dat niet alleen onze keuzes, maar ook de manier waarop we omgaan met de gevolgen ervan, bepalend is voor wie we zijn.
Straf boek dit, zowel inhoudelijk als naar stijl. Het is absoluut geen boek waar je vrolijk van wordt, al moet ik zeggen dat het al bij al nog meeviel. Misschien ook wel omdat ik op teveel geanticipeerd had, maar dat krijg je dan natuurlijk als Johan zegt dat hij nachtmerries kreeg van dit boek (toch lief he, als cadeau 😉 ). Toen een vriend van hem er dan ook nog eens aan toevoegde dat hij zo ongeveer depressief werd door de lezing, was ik voorbereid op het ergste, maar dat bleek het dus gelukkig niet te zijn 🙂
Alleszins zonder enige twijfel een aanrader! Ik weet nu al dat ik het ooit nog eens ga herlezen.

Verbeelding book challenge
1. Een boek van 500 pagina’s of meer
14. Een boek dat iemand je heeft aangeraden
15. Een boek dat voor 1900 werd gepubliceerd

Bart Moeyaert, Broere: de oudste, de stilste, de echtste, de verste, de liefste, de snelste en ik

Dit boek kwam ik per toeval tegen in de bibliotheek in mijn ouderlijk dorp (al blijken ze het hier in Zürich ook te hebben! Straks ga ik mijn mening over het gebrek aan Nederlandstalige boeken nog moeten herzien). Aangezien ik weinig tijd had om te profiteren van wat Nederlandse bib-lectuur, besloot ik dit dunne boekje een kans te geven.
Bart Moeyaert neemt ons mee naar zijn kindertijd, die gevuld werd met zes broers (zie ook de ondertitel). In verschillende kortverhalen krijg je een mooi en bij wijlen grappig beeld van de onderlinge broederliefde en -strijd. Fijn om te lezen, al ben ik toch meer fan van de poëet in Moeyaert.

Verbeelding book challenge
29. Een bundel kortverhalen

José Saramago, De stad der zienden

In januari las ik al De stad der blinden en toen ik zag dat dit vervolgboek beschikbaar was in de bib, nam ik het zonder enige twijfel mee. Toen ik besefte dat ik het niet ging kunnen uitlezen voor ik naar huis moest vertrekken, ben ik speciaal nog in Brussel de dubbeluitgave gaan kopen; het was op dat moment immers wel al duidelijk dat dit boek er opnieuw “bonk op” was. Saramago blijft ook in dit boek trouw aan zijn opjagende schrijfstijl, die ook hier past bij het verhaal. Enig opzoekwerk leerde mij dat hij hier ook aan vasthoudt in een aantal van zijn andere boeken, ook de eerder historisch getinte. Ik ben er alleszins benieuwd naar, enerzijds inhoudelijk, maar anderzijds ook of die schrijfstijl ook in dat soort boeken evenveel meerwaarde zal bieden.
De stad der zienden gaat over de gevolgen van een verkiezingsdag waarop bijna iedereen in de stad blanco stemt. Saramago start zijn verhaal vrij traag, maar eens hij op dreef komt, krijg je een scherpe schets van de manier waarop het volk ingaat tegen zijn eigen democratie, maar vooral ook hoe de regering de “rebellen” hardhandig terug in het gareel probeert te krijgen… het was bij momenten zo realistisch en actueel dat het pijnlijk was. Verwacht je desondanks niet aan hetzelfde type boek, want daar waar De stad der blinden kort samengevat een overlevingsverhaal is, is De stad der zienden eerder een politieke satire. Toch komen beiden verhalen in het tweede deel van het tweede boek mooi samen.
Ze delen hoe dan ook hun pessimistisch wereldbeeld: mensen zijn slecht en wie toch goed is, wordt wel onderdrukt door de slechten en zo onderuitgehaald. Een mens blijft er een beetje verweesd van achter…

Verbeelding book challenge
16. Een reeks (mag een reeks zijn die je al begonnen bent)

Josh Malerman, Bird box

Dit boek zou ik waarschijnlijk niet gelezen hebben, had ik niet verschillende andere bloggers er in zeer positieve bewoordingen over horen spreken. Hoewel ik vroeger heel graag thrillers en horror las, is dat tegenwoordig immers minder het geval. Bird Box gaat over een maatschappij waar “iets” ervoor zorgt dat mensen die ernaar kijken gedreven worden tot zelfmoord. Malorie en haar twee kleine kinderen kunnen dus niet anders dan geblinddoekt leven. Het boek switcht tussen het heden, waar Malorie samen met de kinderen een rivier afvaart op zoek naar redding, en het verleden, dat een overzicht geeft van het begin van alle ellende en hoe Malorie uiteindelijk alleen met de twee kinderen eindigde.
Het boek is zeker spannend en het las zeer vlot. En toch, ik miste iets. Er waren wat mij betreft iets teveel “loshangende” eindjes: details die niet helemaal klopten, de bevallingsscène ging er zodanig over dat ze wat mij betreft eerder onnozel dan angstaanjagend was… Bij momenten wenste ik eigenlijk dat Malerman gekozen had voor een nog meer psychologische invalshoek: zo wordt er bitter weinig ingegaan op de impact die de kinderen ondervinden van dat geblinddoekt zijn en had ik het vermoedelijk een pak interessanter gevonden was daar meer aandacht aan besteed (al wordt het dan natuurlijk een quasi puur psychologische thriller). Jammer, want op zich hield ik wel van het algemene gevoel van spanning in het boek. Misschien heb ik het boek ook onrecht aangedaan door het vlak na De stad der zienden te lezen; de extreme schrijfstijl van Saramago maakte dat Malermans zinnen bij momenten bijna kinderlijk eenvoudig aanvoelden, een gevoel dat weliswaar – naarmate ik meer in het boek vorderde – verdween, maar toch een impact had op mijn leesbeleving.

Verbeelding book challenge
7. Een mystery of thriller boek

Gabriel García Márquez, Herinnering aan mijn droeve hoeren

Ondanks dat ik nog maar één boek (Kroniek van een aangekondigde dood) van hem las, heb ik al een tijdje een boontje voor Marquez. Misschien omdat hij de boeken met de mooiste titels ooit schrijft? Aangezien onze Marquez”collectie” ondertussen uitbreidde met Honderd jaar eenzaamheid, Liefde in tijden van cholera en Herinnering aan mijn droeve hoeren (toch echt mooie titels he?), werd het wel tijd om daar eens eentje van te lezen. Het werd de laatste uit het rijtje, simpelweg omdat dat de dunste was en dus ideaal als leesvoer voor mijn citytripdagje naar Basel.
Het verhaal gaat over een oude man die zichzelf voor zijn negentigste verjaardag een 14-jarige maagd “cadeau” doet. En wie nu denkt “eikebah, pedofiel”, ik snap het, maar echt waar, kijk daar voorbij. Het boek is zoveel meer dan dat, het is het verhaal van een man die in de laatste jaren van zijn leven terugblikt op dat leven, dat onvervulde, nietige leven, bestaande uit een carrière waarin hij nooit uitblonk, bestaande uit enkel maar hoeren, maar nooit echte liefde, bestaande uit een afglijden in armoede in het vervallen huis van zijn jeugd. Een leven echter ook dat eindigt met voor het eerst liefde leren kennen, in de vorm van een Schone 14-jarige Slaapster, die de nachten die ze samen doorbrengen al slapend beleeft.
Het is een extreme vorm van “Sois belle et tais-toi”-liefde, die de bekroning is van een leeg leven. Triest, maar toch een beetje hoopgevend was dit boek zo hard de moeite waard.

Verbeelding book challenge
13. Een boek dat een prijs heeft gewonnen: Nobelprijs 1982
19. Een boek met een 65+ hoofdpersonage
20. Een boek dat je kan uitlezen op een dag

Frank Ryon, De laatste kolonialen: Vlamingen in de Congo, 1950-1960

Het laatste boek van deze maand kreeg ik van mijn grootmoeder, die zelf behoort tot die “Vlamingen in de Congo”. Mijn grootvader, een van de getuigen in het boek, en zij vertrokken in 1953 naar Congo en bleven er tot de onafhankelijkheid in 1960. Dat alleen al maakt dit boek voor mij interessant: zaken die ik nooit geweten had en die nu plots vragen werden… Zo blijkt het merendeel van de kolonialen vertrokken te zijn zonder te weten waar in Congo ze terecht zouden komen, dat werd hen pas tijdens de reis meegedeeld. Iets wat vandaag zo onwaarschijnlijk is, dat ik er zelfs nooit bij stilgestaan had. Ik bedoel maar, had ik niet op voorhand geweten waar in Zwitserland ik zou terechtkomen, ik zou misschien niet eens vertrokken zijn. Ah ja zot, ge ziet dan van hier dat ze ons ergens droppen in een dorpje in het Italiaanssprekend deel ofzo 🙂 En dat is máár Zwitserland he, Congo is ongeveer 60 keer groter en zo totaal anders qua levenswijze en welvaart!
En dan vraag ik mij af: wisten mijn grootouders het wel op voorhand? En indien niet, waren ze dan eigenlijk wel blij met de hun toegekende bestemming? Het zijn maar twee van de vele vragen die dit boek opriep en alleen al daarom is het voor mij de moeite geweest om het te lezen.
Los daarvan echter geeft dit boek ook een goed inzicht in die laatste koloniale periode (die heel anders is dan de meer gekende en terecht afgekeurde periode onder Leopold “handenafhakker” II). Niet dat de Belgen in die laatste 10 jaar enkel maar goede zaken gedaan hebben, maar het toont wel de motieven om naar Congo te gaan, de algemene beeldvorming van de zwarten in België en hoe die tot stand kwam, de verschillen tussen een post in de stad en een post in de brousse, het leven daar op gebied van klimaat, woning, huishouden, plaatselijke contacten… Veel kolonialen vertrokken met het idee voor enkele jaren naar daar te gaan, maar waren zodanig onder de indruk van dat grote, vreemde land, dat ze er veel langer wilden blijven. De onafhankelijkheid was voor velen dan ook een gedwongen terugkeer naar dat België waar ze zich niet meer helemaal thuis voelden en door velen ook schuin werden bekeken. Ook daar gaat het boek op in: hoe namen de kolonialen terug “thuis” de draad weer op?
De auteur analyseert zelf weinig, maar dat was ook niet de bedoeling, denk ik. Het is meer een weergave van interviews, getuigenissen…, zowel positief als negatief en legt je als lezer dan ook geen meningen op, die moet je zelf vormen. Doordat het boek zich beperkt tot de periode 1950-1960 mis je natuurlijk een groot deel van de kolonisatieperiode (wat bijvoorbeeld met de eerste periode nadat de Belgische staat de macht over Congo overnam van Leopold II, hoe ervoeren de Belgen die nog bleven na 1960 de problemen in het land…), maar daarvoor bestaan andere boeken.

Verbeelding book challenge
3. Een non-fictie boek
25. Een boek dat zich afspeelt in Afrika

Bron afbeeldingen: Goodreads